به نقل از «ایسنا»

نگین آجری رسکت

تاریخ انتشار: ۲۵ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۴۰۳۴۹

ایسنا/مازندران رسکت، نامی که بارها به گوش‌تان خورده اما شاید ندانید که یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی مازندران در این روستا قرار دارد؛ برج رسکت، آمیزه‌ای از تزیینات چشم‌نواز معماری پیش از اسلام و اسلامی، تاریخ طبرستان و شهریاران باوند و غربت میراث فرهنگی مازندران در پهنه دشت‌های دودانگه.

سفرمان برای دیدن یکی از قدیمی‌ترین بروج تاریخی مازندران از ساری آغاز می‌شود، روستای سرسبز رسکت در میانه دشت فریم و بخش دودانگه قرار دارد، تقریبا در ۶۰ کیلومتری جنوب ساری.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با عبور از دوراهی کیاسر و سد سلیمان‌تنگه به این منطقه می‌رسیم، در میانه کوه و دشت، برج رسکت مانند کهنه‌سربازی وفادار از منطقه محافظت می‌کند.

تاریخ ساخت بنا به سال‌های نخست قرن ۵ ق بازمی‌گردد و سازندگان آن را اسپهبدان باوند؛ از خاندان‌های پادشاهی ایران که نزدیک به ۷۰۰ سال بر مناطق کوهستانی طبرستان حکمرانی کردند، می‌دانند. بنا بر روایات تاریخ‌نگاران، برج روی شیبی تند و مشرف به دشت‌های اطراف و در نزدیکی محل سقوط شهاب‌سنگی ساخته شد که در سال ۲۳۱ خ به روستا اصابت کرد. برج رسکت در ادوار بعدی به الگویی برای ساخت برج‌ و برج‌مقبره‌ها در جغرافیای گیلان و مازندران تبدیل شد.

کمی پیاده‌روی ما را به پلکان برج می‌رساند، پله‌ها از سنگ‌های درشت که به نظر می‌رسد از مصالح بوم‌آورد باشند، با روکشی از سیمان ساخته شده‌است. در فواصل مشخصی پاگردها فرصت تنفس و تماشای برج و منظره اطراف را به بیننده می‌دهند. روی پله آخر، در کنار ما بنایی آجری، با پلان مدور، گنبد دوپوش شلجمی و تزیینات چشم‌نواز معماری خودنمایی می‌کند.

بدنه خارجی برج را به لحاظ ساختار و تزیینات می‌توان به دو بخش تقسیم کرد؛ از قسمت پایین تا زیر گنبد ساده و صاف است و زیر گنبد مخروطی، ردیفی از مقرنس‌های آجری قرار دارد که با نقوش گچبری تزیین شده‌اند. در بخش زیرین مقرنس‌ها، رد پای کتیبه‌ای گچبری به خط کوفی دیده می‌شود، این کتیبه به شیوه گچبری ساخته شده و دربردارنده آیاتی از قرآن مجید و سوره توحید به رنگ سفید بر زمینه آبی بود.

ورودی بنا در قسمت شرقی و رو به دشت قرار دارد. روزگاری نه‌چندان دور بالای در ورودی و قوس آجری سردر، کتیبه‌ گچبری دیگری قرار داشت که با خط کوفی و پهلوی آراسته بود. سه خط نخست و نیمی از خط چهارم به سیاق کتیبه بالایی کوفی و بخش پایانی خط چهارم، پهلوی است. حفظ و به‌کارگیری خط پهلوی ساسانی در کنار کوفی ریحان نشان از تدوام سنن تزیینی پیشااسلامی درمنطقه تا قرن ۵ ق دارد. محتوای این کتیبه آیات قرآن و برخی اشارات تاریخی بود.

در ورودی برج با حفاظی فلزی بسته است و گردشگران اجازه بازدید از بخش داخلی را ندارند، طی سال‌های گذشته بخش‌های زیادی از تزیینات بنا به دلیل سوءمدیریت از بین رفته یا سرقت شده‌است و به نظر می‌رسد مدیران ارشد استانی راهی جز منع ورود برای حراست از بناهای تاریخی استان نیافته‌اند.

در پشت حفاظ، فضای مدور داخلی با همان آجرکاری‌های بدنه و یادگاری‌نویسی گردشگران روی دیوارها که گویا به سنتی در گردشگری تبدیل شده دیده می‌شود. بخش داخلی بنا نیز جاذبه‌ای پنهان دارد، منابع تاریخی برج رسکت را مدفن یکی از شهریاران باوند معرفی کرده‌اند و گویا تا نیمه نخست قرن کنونی در کف برج، پلکانی برای رفتن به بخش زیرین قرار داشت، یعنی همان آرامگاه پادشاهان باوندیه.

نگین آجری رسکت در چند دوره مرمت شد، نخستین بار در سال ۱۳۵۹ مرمت آن آغاز شد و تا سال ۱۳۶۷ ادامه داشت. سال ۱۳۹۶ بخش‌های از بنا برای استحکام‌بخشی گنبد، بندکشی بدنه و تثبیت کتیبه‌های گچبری در دست مرمت قرار گرفت، کورسوی امیدی برای زنده نگه داشتن مواریث تاریخی استان برای نسل‌های آینده.

در پایین برج هوای معتدل و دشت‌های سبز و تازه نوید آمدن بهار می‌دهند. در مسیر بازگشت اهالی رسکت ما را به خانه‌هایشان برای صرف عصرانه دعوت می‌کنند، چندین واحد بومگردی در نزدیکی برج قرار دارد که طی سالیان اخیر رونقی تازه به زیست محلی و توسعه اقتصاد روستا داده‌اند، گردشگران علاوه بر برج رسکت می‌توانند از سد سلیمان‌تنگه، تکیه پهنه‌کلا، روستای تلاوک و ... که در فاصله زمانی اندکی از روستا قرار دارند نیز بازدید کنند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اجتماعی مازندران شهرستان ساری جاذبه گردشگری میراث فرهنگی برج رسکت استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری چهارشنبه سوری استانی ورزشی كرمانشاه زنجان استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری برج رسکت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۴۰۳۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مرمت کاروانسرای ینگی‌امام ۲۰۰ میلیارد تومان می‌خواهد

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی البرز با بیان اینکه مرمت کاروانسرای ینگی‌امام ۲۰۰ میلیارد تومان می‌خواهد، گفت: وضعیت کاروانسرای ینگی امام ساوجبلاغ بحرانی و نیازمند مرمت هر چه سریعتر است. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرج، حیم خاکی بعدازظهر امروز در بازدید از کاروانسرای ینگی امام ساوجبلاغ اظهار داشت: کاروانسرای ینگی امام یکی از ظرفیت‌های بسیار خوب استان البرز است که سال گذشته همراه با 53 کاروانسرای دیگر در پرونده کاروانسراهای ایرانی به ثبت جهانی رسید.

 مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان البرز عنوان کرد: شرایط بنای کاروانسرا اکنون به گونه ای  است که به مرمت نیاز دارد و باید هر چه سریعتر برای این موضوع اقدام شود.

وی با اشاره به اینکه حدود 200 میلیارد تومان برای مرمت کامل این بنا نیاز است، گفت: اعتبارات ناچیری هر ساله برای مرمت بخش هایی از این بنا در نظر گرفته می شود که جوابگوی نیاز مرمتی آن نیست، بنابراین اولویت واگذاری این بنا به بخش خصوصی است تا یکبار به صورت کامل مرمت بنا صورت گیرد.

خاکی بیان کرد: کاروانسرای ینگی امام  از لحاظ موقعیت قرارگیری و دسترسی یکی از بهترین گزینه ها برای تبدیل به اقامتگاه و یا گذر فرهنگی به عنوان محلی برای برگزاری رویدادها، نمایشگاه ها و بازارچه صنایع دستی و فرهنگی است که در راستای حمایت از تولید ملی نیز قرار می گیرد.

ثبت 14 اثر تاریخی البرز در فهرست میراث‌ ملی ‌ کاروانسرای ینگی‌امام ثبت جهانی ‌می‌شود/ داوطلب ثبت جهانی تپه ازبکی ‌هستیم

براساس تحقیقات محلی ، ادبی و تاریخی "ینگی امام" یا "ینگه امام" در زبان آذری به معنای تازه و نو است که این نام به یک مجموعه تاریخی، مذهبی و یک روستا در شهرستان ساوجبلاغ استان البرز اطلاق می‌شود.

در مجموع ینگی امام شامل یک تپه تاریخی مربوط به قرن چهارم هجری قمری با ارتفاع 18 متر از سطح زمین، یک کاروانسرا مربوط به دوران صفویه و قاجاریه، بقعه متبرکه امامزاده هادی (ع) و یک روستا را شامل می شود که این مجموعه در شرق شهر هشتگرد استان البرز قرار گرفته است.

بررسی های تاریخی بیانگر آن است که در ابتدا نام «ینگی امام» به بقعه متبرکه امامزاده هادی (ع)، سپس به کاروانسرا و تپه تاریخی و ‌اکنون به روستای واقع در این محدوده اطلاق می‌شود.

قرار گرفتن این مجموعه فرهنگی، مذهبی و تاریخی در یک منطقه خوش آب و هوا موجب شده تا ینگی امام از گذشته ها تاکنون مورد توجه گردشگران و رهگذران قرار گیرد ضمن آنکه احداث کاروانسرای ینگی امام در زمان صفویه در مسیر جاده تاریخی ابریشم بیانگر اهمیت اقتصادی و گردشگری منطقه از دیرباز تاکنون بوده است.

اولین مرحله کاووش های باستان شناسی در تپه تاریخی ینگی امام مربوط به سال 1385 است که در جریان این کاووش ها تعدادی سفال متنوع لعاب دار مربوط به دوران صدر اسلام به دست آمد. کشف 50 شئی مفرغی، میخ های چادر و داس های آهنی از دیگر آثار به دست آمده از این تپه است.

سال 1387 دومین کاووش باستان شناسی در ضلع شرقی این تپه تاریخی با حضور 6 کارشناس میراث فرهنگی کشور انجام شد و سطوح دیگری از یافته های تاریخی به دست آمد.

تپه تاریخی ینگی در 25 اسفندماه سال 1379 به شماره 3504 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید،

بقعه متبرکه امامزاده هادی (ع ) که  بنای آن مربوط به دوره صفوی - قاجاریه است ؛ در تاریخ 28 دیماه 1379 با شماره 2965 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شد.

کاروانسرای ینگی امام نیز در تاریخ 17 آذرماه 1377 به شماره 2175 به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده و در آثار ملی ایران قرار گرفته است.

مجموعه کاروانسرای ینگی امام به وسعت سه هزار مترمربع ادارای اتاق های ویژه برای استراحت مسافران و رهگذران در طول تاریخ فعالیت خود بوده است.

انتهای پیام/